Svet u slici - slika sveta

Interdisciplinarna izložba „Svet u slici – Slika sveta“  rezultat je istoimenog poziva umetnicima čija su dela nadahnuta verskim i kulturnim  nasleđem, odnosno religioznom umetničkom sferom i identitetima tradicionalnih Crkava i verskih zajednica na teritoriji Republike Srbije.
Naslov upućuje na sveobuhvatnost pojmova slika i svet, a temeljnu osnovnu čini tradicija slikovne materijalizacije sveta kao Božije tvorevine, izobražene na opipljivom komadu drveta, platna, mermera ili papira.
Verska vizuelna kultura generiše sve ono što u ljudskom poimanju ima smisao  duhovnog, religioznog i vizuelnog opažaja, a što  direktno upućuje na vrednosti važne za čovekovo duhovno postojanje.
Stvarnost koju živimo obiluje slikama, i pretežno je vizuelna i medijatizovana, a vizuelna kultura postaje u svetu dominacije slike glavni izvor komunikacije.
Na galeriji  Istorijskog muzeja Srbije sabrana su ostvarenja čak 54 umetnika, koja se nižu prostorom galerije i prepliću u verskom, tematskom i tehničko-tehnološkom smislu, ilustrujući suživot različitih verskih zajednica na teritoriji današnje Republike Srbije, ispunjen dinamikom društvenih događaja i razmenom kulturnih uticaja, koje lepotom Božije tvorevine i darovima pojedinaca oblikuju autentičnu sliku sveta.
Sinergija pojmova svet i slika, donela je originalne i raznovrsne umetničke izraze koji nisu isključivo sakralnog karaktera, ali nedvosmisleno svedoče lepotu Božije tvorevine. U tom smislu, ova izložba stvara nove osnove koje će pomoći da se u lepoti različitih izraza povežemo i još bolje razumemo.
Autorski tim, koji je postavio idejne osnove i izvršio selekciju radova predvodio je glavni kustos izložbe prof. dr Oliver Tomić, profesor na Akademiji tehničkih strukovnih studija u Beogradu. Saradnici i stručnjaci, angažovani u različitim fazama realizacije projekta, čine zaposleni Akademija Srpske pravoslavne crkve za konservaciju i restauraciju, Muzeja Srpske pravolsavne Crkve i Instituta za studije kulture i hrišćanstva.
 Postavivši uspešno temelje izložbom Svet u slici – slika sveta u Narodnoj biblioteci u Beogradu 2023. godine, prema ideji autorke Snežane Pavlović, Uprava za saradnju sa crkvama i verskim zajednicama pri Ministarstvu pravde je i ove godine finansijski podržala organizovanje izložbe u cilju pružanja snažne podrške negovanju vrednosti koje su važne za duhovno postojanje čoveka i zajednica, kao i umetničkog i kulturnog stvaralaštva tradicionalnih crkava i verskih zajednica širom Srbije. 
Slična tematska opredeljenja na prestoničkoj umetničkoj sceni izuzetno su retka i predstavljaju kuriozitet. Nastojanja organizatora usmerena su ka otvaranju prema drugima, razotkrivanju lepote u prihvatanju različitosti, negujući visoke estetske kriterijume kada je reč o predstavljenim radovima.
Prilikom otvaranja izložbe u ponedeljak 23. decembra 2024. godine u 18 časova u Istorijskom muzeju Srbije u centru prestonice, u ime organizacionog odbora, u program izložbe i obraćanja uvela je autorskim tekstom pod nazivom „Reč i slika“ Danijela Marković iz Instituta za studije kulture i hrišćanstva.
Nakon pozdravnih reči dr Dušice Bojić, direktorke Istorijskog muzeja Srbije, kojima je ukazala veliko poverenje organizatorima gostujuće izližbe koja je – kako je istakla – idelano uklopnjena u postojeću izložbu Muzeja koji čeka stalnu postavku, prisutnima se obratio dr Vladimir Roganovića, direktor Uprave za saradnju sa crkvama i verskim zajednicama, istakavši izuzetan značaj ovakvih događaja koji okupljaju verske zajednice i tradicionalne Crkve, koju Uprava sa velikim poštovanjem podržava i pomaže realizaciju.  Izložbu je svečano otvorio nadahnutim besedom koja je obuhvatila glavnu nit i poentu sveta u slici i slici sveta kao zajednice u ljubavi -  NJegova Svetost Patrijarh srpski g. Porfirije.
Pored ostvarenih umetnika dragocene predmete i umetnička dela ustupili su za ovu priliku Jevrejski istorijski muzej u Beogradu, Udruženje muslimana  „Gajret“ i  Rimokatolička crkva u Srbiji.
Kriterijumi stručnog žirija prilikom izbora dela bio je da se odlikuju doprinosom međusobnog razumevanja i širini svetonazora, kao i visok umetnički kvalitet. Umetnici su vizualizovali svoje ideje kroz najrazličitije materijale, čime je ovogodišnja izložba obogaćena ili bogata delima koja pripadaju umetničkim medijima.
Tehnikom veza predstavile su se Biljana Ećimović (Miroslavljevo jevanđelje) i Gordana Ranđić (Sveta Trojica Andreja Rubljova), dok se tkanjem na ramu predstavila Vanja Pašić (Zapisi prostora). Saradnik Istorijskog muzeja Goran Ristović Pokimica doprineo je filigranom, tehnikom obrade zlata i srebra (okov za Kuran časni), dok se knjigovezom predstavio Aleksandar Ćeklić (Povez knjige Spisi Sv. Save, V. Ćorović, Beograd 1928.). Na izložbi je u većem broju zastupljena knjižna i digitalna minijatura, iluminacija i kaligrafija, sa delima Halilović Sejedeh Bentolhode (Vrelo Kavsar i Milost), Dušan Mišić (U početku beše reč), LJiljana Bursać (Mileševski Psaltir s posledovanjem iz 1557. godine), Amar Mulić (Al An'am 97), Azra Hamzagić (LJubav, Srce i Zlato).
Gipsanim i skulpturama od kombinovanih materijala učestvuju Vladislava Krstić (Mislilac i Mislilac 2), Igor Kantar (Presto i Ko smo(s)) Miloš Šarić (San). Dragan Kurucić (Svetogorski triptih), Mia Medaković Topalović (Mač istine i U nebesa), Marija Kanelić (Crkva imena Marijinog, Priprema za euharistiju, Pretvorba), Jelena Matejić Taras (Lestve), Rade Kovač (Pećka Patrijaršija 2) izrazili su se fotografijom, dok je premijerno predstavljen i ciklus mini-filmova Aleksandra Pavlovića (Priče iz Postanja).
Ikone slikane jajčanom temperom ili akrilom na dasci, platnu i kamenu izložili su Episkop moravički Tihon Rakićević (Studija lika anđela i Sveti Jovan Preteča), Episkop novobrdski Ilarion Lupulović (Ikona Presvete Bogorodice Umiljenje), Episkop novobrdski Ilarion Lupulović i Luka Novaković (Nerukotvoreni obraz Hristov), Monahinja Jelena Blagojević i Monahinja Nina Šarčević (Sveti Vasilije Ostroški), Vladimir Bata Kidišević (Sveti Jovan Krstitelj i Isus Hristos Starac Dana), Vladimir Karanović (Stradanje Svetog Zosima Tumanskog), Todor Mitrović (Izlazak iz Egipta), Svetlana Cedlan (Sveti oci Prvog vaseljenskog sabora), Jelena Hinić (Sveti Sevastijan DŽeksonski), Iva Tatalović (Plaštanica), Goran Janićijević (Hranitelj Prizrenski i Blagoveštenje), Boban Veljković (Pobeda Pravoslavlja), Bojan Banović (Isus Hristos, Mati Božja sa Hristom i Hristos Dobri pastir), Jelena Jašović (Preobraženje). Ikonu oslikanu tehnikom enkaustike, pigmenima pomešanim sa rastopljenim voskom u toplom stanju izveo je Todor Mitrović (Bogorodica sa Hristom i Izlazak iz Egipta).
Fresko slikarstvom izrazili su se Goran Jović (Treći dan) i Dejan Milosavljević (Kopija freske, Sv.Marko, Sopoćani).
Mozaike su izložile Jelica Durković (Iznad jezera, Susretanje i Sveti arhangel Gavrilo), Maja Đurović (Leto), Renata Trifković (Sveti prorok Ilija), Snežana Jovčić Olđa (Sveti Jovan), Bisenija Tereščenko (Zlatna jabuka i devet paunica i Mozaik-ogledalo).
Vitražima su se predstavili Jelena Matejić Taras (Kandilo) i Desimir Denić (Službeni ulaz Patrijaršije SPC).
Grafikom se bavi Gabrijela Nikolić (Porodično stablo), a slikarstvom i kombinovanim tehnikama na platnu Đorđe LJ. Savić (Bez naziva), Teodora Rakidžić (Uspomene iz Studenice), Sofija Rakidžić (Sopoćani i Dolina vekova), Dragoljub Stanković Čivi (Kula kralja Milutina), Nedžma Zukorlić (Portret), Zvonko Pavličić (Vrtlozi Ι i Vrtlozi ΙΙ), Daniela Morariu (Magična mesta i Magični trenuci), Dominika Morariu (Ne ljuti se čoveče), Jelena Milovanović (Podvig), Miodrag Milutinović (Studeničko svitanje i Obnavljanje tvari),  Mira Maoduš (Bogorodičin pokrov).
O autorima i pojedinačnim radovima kroz izložbu su prisutne na otvaranju izložbe upoznale mast. ist. um. Biljana Cincar Kostić i mast. ist. um. Natalija Stokanović.
Posebnu radost događaju pored uvaženih zvanica, dali su prisutni i okupnjeni autori radova.
Tokom trajanja izložbe planirana su stručna vođenja, diskusije i radionice. Posetioci mogu da posete izložbu do kraja marta 2025. godine. Katalog izložbe će biti posebno predstavljen i promovisan.