NALED predlaže da se skupštine stanara uključe za pomoć najstarijima

Sa udelom populacije starije od 65 godina od 21%, Srbija se nalazi među najstarijim državama u Evropi. Imajući u vidu propisane mere zabrane kretanja, analiza NALED-a pokazuje da su Beograd, Novi Sad, Niš, opštine Pirotskog, Borskog i Zaječarskog okruga, Subotica, Kragujevac i Zrenjanin, kao i Crna Trava i Gadžin Han, mesta u kojima je potrebna najveća angažovanost svih delova društva radi međusobne podrške i obezbeđivanja pomoći najstarijima.

- Najveći broj stanovnika starijih od 65 godina nalazi se u Beogradu (više od 330.000), Novom Sadu (60.000) i Nišu (50.000) te je u ovim gradovima potrebno oformiti najveći broj volonterskih centara za pomoć starijima i razmotriti na koji način bi privreda, pre svega lokalni trgovinski lanci, mogli da pomognu u distribuciji. Posebnu pažnju potrebno je usmeriti ka Novom Beogradu sa više od 45.000 starijih, ali i Voždovcu, Zemunu, Zvezdari, Paliluli i Čukarici koji imaju po 30.000 starijih i više – kaže izvršna direktorka NALED-a Violeta Jovanović.

Prema njenim rečima, još jedno od mogućih rešenja je da se proširi Zakon o pojednostavljenom angažovanju sezonskih radnika u određenim delatnostima na kurirske poslove raznošenja namirnica, lekova i drugih potrepština, pri čemu bi za angažovanje kurira preko mobilne aplikacije bili zaduženi upravnici zgrada u koordinaciji sa nadležnim institucijama.

Važno je obratiti pažnju i na lokalne samouprave u Borskom, Pirotskom i Zaječarskom okrugu gde na jednog stanovnika mlađeg od 15 godina dolazi između dva i 2,5 stanovnika starijih od 65. U ovim okruzima potrebno je razmisliti i o međuopštinskoj ili međuokružnoj saradnji mladih na pomoći najstarijem stanovništvu imajući u vidu manji udeo mlađeg stanovništva.

Kao važan indikator potrebno je posmatrati u kojim lokalnim samoupravama je udeo jednočlanih ili staračkih domaćinstava najveći. Pored Beograda, Novog Sada i Niša izdvajaju se i sledeće lokalne samouprave: Subotica, Kragujevac i Zrenjanin sa više od 10.000 jednočlanih domaćinstava.

Takođe, iako se ne izdvajaju po apsolutnom broju stanovnika, Crna Trava i Gadžin Han izdvajaju se kako po odnosu broja lica starijih od 65 i mlađih od 25 godina, tako i po učešću jednočlanih domaćinstava u ukupnom broju domaćinstava te je u ovim lokalnim samoupravama potrebno osmisliti i dodatne načine dostave osnovnih životnih sredstava – kao što su nedeljne pokretne prodavnice, ili angažovanje mladih volontera ili kurira iz obližnjih gradova poput Leskovca i Niša. U Gadžinom Hanu svako treće domaćinstvo je jednočlano, a na svakog mlađeg od 25 godina dolazi 3,33 osobe starije od 65. U Crnoj Travi udeo jednočlanih domaćinstava je 41%, a na svaku mlađu osobu dođe čak pet starijih.

- Sagledavanje starosne strukture stanovništva u lokalnim samoupravama i identifikovanje u kojim opštinama je neophodno angažovati veće kapacitete za pomoć našim najstarijim, omogućava da se racionalno i targetirano koriste ograničeni resursi, naročito lokalnih samouprava koje su po prirodi najbliže stanovništvu. S tim u vezi, upućujemo i predlog Ministarstvu zdravlja da se apotekarskim ustanovama omogući dostava lekova i medicinskih sredstava na kućnu adresu po modelu koji odrede lokalne samouprave i republički organi. Inicijativa je stigla od naših članova koji su spremni da pomognu na ovaj način, posebno najstarijima – dodaje Jovanović.