Senzacionalno otkriće od 41 slova

Senzacionalno otkriće - Beč je još pre 1800. godina imao status „grada“! Zahvaljujući dešifrovanju fragmenta gradskog zakona na malom komadu bronze sa 41 slovom dokazano je ono što se već više od 100 godina u naučnim krugovima pretpostavljalo, da je naselje „Vindobona“ od koga se razvio današnji Beč imalo status „grada“.

Oko 100 godina se fragment jedne bronzane ploče nalazio u magacinu Bečkog muzeja. Sada je jednom mladom bečkom istoričaru uspelo da reši pravo značenje ovog neupadljivog metalnog komada: fragment je deo jedne ploče gradske uredbe. Time je potvrđeno, ne samo da je srednjovekovni Beč od 1221. godine posedovao gradski zakon, nego čak i rimsko naselje „Vindobona“ 1000 godina ranije. Gradonačelnik Beča, Mihael Ludvig je danas, 3. marta, u Rimskom muzeju u Beču otkrio dešifrovanu ploču koja je od 6. marta izložena za javnost.

Godine 1913. je prilikom iskopavanja na adresi „Am Hof 4“ pronađen komad bronzane ploče u blizini južnih zidina unutar nekadašnjeg rimskog vojnog logora „Vindobona“. Od 41 znaka samo su reči „edicta“ i „Galba“ sa sigurnošću mogle biti dešifrovane. Pretpostavljalo se da se radi o zakonu cara Galbe koji je vladao samo nekoliko meseci od 68. do 69. godine. Fragment se od tada sa još oko 150.000 pronađenih predmeta čuva u depou Bečkog muzeja.

U Andaluziji je 1986. godine pronađena ploča rimskog gradskog zakonika antičkog grada Irni iz prvog veka. Od tada je oko 70 odsto teksta rimskog gradskog zakona koji je važio kao obrazac bilo poznato.

U okviru svoje disertacije o rimskim gradskim propisima istoričar Niklas Rafetseder na Univerzitetu u Beču je otkrio paralele između fragmenta „Vindobone“ i gradskog zakona grada Irna i time dokazao da je bronzana ploča iz magacina Bečkog muzeja fragment jedne rimske ploče gradskog zakona.

Samo privilegovane opštine u Rimskom carstvu mogle su od rimskog cara dobiti pravo grada i zvati se municipij ili kolonija. Zakon o gradu regulisao je institucionalno uređenje, kao što su službe i gradsko veće, sudstvo, političko vođstvo od strane jedne klase viđenih građana kao i upravu, povećanje poreza, zaštitu od požara i čišćenja ulica.

Iz vremena Rimskog carstva samo je mali broj zakona sačuvan pošto je ova vrsta dokumenta pisana na bronzi koja je veoma tražena, a tokom istorije su ostaci pretapani da bi se koristili za druge svrhe. Zbog toga se tekstovi na bronzi veoma retko mogu naći. To čini ovaj pronalazak još senzacionalnijim, kaže Franciska Bojtler sa Instituta za istraživanje antike u Beču.