Radioaktivnost kao deo prirode

U nedavno ponovo otvorenom bečkom Prirodnjačkom muzeju u centru pažnje novopostavljenog dela stalne izložbe je tema „prirodna radioaktivnost“.

Pored šarenih minerala uranijuma i svetlucavog kamenja u okviru izložbe biće vizualizovano i kosmičko zračenje i čak prikazan jedan deo prirodnog nuklearnog reaktora.

Jedna trećina radioaktivnog zračenja kojoj je čovek izložen potiče iz veštačkih izvora, kao što su ostaci nuklearnih bombi, nuklearnih centrala ili medicinskih primena, kaže odlazeći direktor Prirodnjačkog muzeja u Beču Kristijan Keberl. Dve trećine dolazi iz prirodnih izvora kao što je raspad prirodnih radioaktivnih supstanci ili iz kosmičkog zračenja.

Nuklearna lančana reakcija traje stotinama hiljada godina

Kako jedan takav prirodni izvor može da bude spektakularan pokazuje prirodni nuklearni reaktor „Oklo“ u Gabunu u centralnoj Africi, gde se u jednoj sedimentnoj dolini nataložio uranijum visoke koncentracije. Odgovarajući uslovi doveli su do toga da se pre više od dve milijarde godina dogodi jedna nuklearna lančana reakcija koja se nastavila stotinama hiljada godina.

Nakon dugih napora bečki Prirodnjački muzej dobio je uzorak prirodnog reaktora čije je zračenje skoro potpuno prestalo. Sivo-beli uzorak deluje neupadljivo ali istorija koju ima iza sebe je fascinirajuća i jedan takav predmet se nigde na svetu više ne može videti.

Svedoci zvezdane eksplozije

Prirodni izvor radioaktivnosti je kosmičko zračenje koje potiče od sunca i udaljenih galaksija i kroz uzajamno delovanje sa zemljinom atmosferom stvara dodatne čestice koje nas stalno prožimaju. Ovo se može videti u novo uređenom delu bečkog muzeja u sali 4 gde se nalazi zbirka minerala.