Julska inflacija 12,5 odsto

Prema podacima Republičkog zavoda za statistiku, u julu je izostao mesečni rast cena, prvi put od septembra 2020. godine, pošto su potrošačke cene u proseku snižene za 0,1%, vođene nižim cenama povrća i u manjoj meri pojedinih osnovnih životnih namirnica (ulje, hleb, meso).

Međugodišnja inflacija dodatno je usporila i u julu je iznosila 12,5%, što je u skladu s ranijim procenama Narodne banke Srbije. Usporavanje inflacije u najvećoj meri rezultat je usporavanja rasta cena prerađene hrane i energije, kao i cena u okviru bazne inflacije (indeks potrošačkih cena po isključenju hrane, energije, alkohola i cigareta).

Cene hrane i bezalkoholnih pića su na mesečnom nivou prvi put smanjene od početka godine i bile su u proseku niže za 1,4% u odnosu na jun. U okviru toga, cene neprerađene hrane u julu su smanjene za 4,4%, vođene pre svega nižim cenama svežeg povrća i svežeg mesa. S druge strane, cene u grupi prerađene hrane u julu su blago porasle, za 0,2%, što predstavlja značajno usporavanje u odnosu na prosečna ostvarenja iz prethodnih meseci. Nastavak usporavanja dinamike rasta cena prerađene hrane ukazuje na to da su smanjeni troškovni pritisci na tržištu osnovnih životnih namirnica, na šta ukazuje i kretanje cena proizvođača prehrambenih proizvoda, koje su od početka godine zaključno s julom smanjene za 0,5%.

Pod uticajem nižih cena čvrstih goriva na mesečnom nivou, cene energenata su smanjene za 0,1%, dok su cene naftnih derivata, u proseku, ostale gotovo nepromenjene u odnosu na jun. Međugodišnje posmatrano, rast cena energenata u julu se spustio na 7,1%, pri čemu su cene naftnih derivata nastavile da doprinose usporavanju ukupne međugodišnje inflacije (posmatrano na međugodišnjem nivou, cene derivata nafte smanjene su za 12,9%).

Cene proizvoda i usluga u okviru bazne inflacije u julu su porasle za 0,7% u odnosu na jun, čemu je u najvećoj meri doprineo sezonski rast cena turističkih paket-aranžmana. Međugodišnje posmatrano, bazna inflacija je usporila na 9,4%.

Prema aktuelnoj projekciji, međugodišnja inflacija će nastaviti da se kreće opadajućom putanjom, uz znatniji pad u ostatku godine, na šta će se odraziti i izlazak poskupljenja hrane i energenata iz druge polovine 2022. godine iz međugodišnjeg obračuna inflacije. Opadajućoj putanji inflacije u narednom periodu i njenom povratku u granice cilja u horizontu monetarne politike doprineće i efekti zaoštravanja monetarnih uslova, slabljenje globalnih troškovnih pritisaka, usporavanje uvozne inflacije, kao i očekivani pad inflacionih očekivanja.

O faktorima koji su uticali na kretanje inflacije i očekivanjima Narodne banke Srbije za naredni period detaljnije će biti reči na prezentaciji Izveštaja o inflaciji, koja će se održati 16. avgusta 2023. godine, saopšteno je iz Kabineta guvernera.